Yukarıdaki görseli zaten gördünüz değil mi?
Yukarıdaki görseli kısaca açıklayayım.
SbH3 Lewis yapısının merkezinde üç hidrojen (H) atomu ile çevrelenmiş bir antimon (Sb) atomu bulunur. Antimon (Sb) atomu ile her Hidrojen (H) atomu arasında 3 adet tekli bağ vardır. Antimon (Sb) atomunda 1 serbest çift bulunmaktadır.
SbH3’ün Lewis yapısının yukarıdaki görüntüsünden hiçbir şey anlamadıysanız, benimle kalın ve SbH3’ün Lewis yapısının nasıl çizileceğine dair ayrıntılı adım adım açıklamayı alacaksınız.
Şimdi SbH3’ün Lewis yapısını çizme adımlarına geçelim.
SbH3 Lewis yapısını çizme adımları
Adım 1: SbH3 molekülündeki toplam değerlik elektronu sayısını bulun
SbH3 molekülündeki değerlik elektronlarının toplam sayısını bulmak için öncelikle antimon atomunda ve hidrojen atomunda bulunan değerlik elektronlarını bilmeniz gerekir.
(Değerlik elektronları herhangi bir atomun en dış yörüngesinde bulunan elektronlardır.)
Burada size periyodik tabloyu kullanarak hidrojenin yanı sıra antimonun değerlik elektronlarını nasıl kolayca bulacağınızı anlatacağım.
SbH3 molekülündeki toplam değerlik elektronları
→ Antimon atomunun verdiği değerlik elektronları:
Antimon periyodik tablonun 15. grubunda yer alan bir elementtir. [1] Bu nedenle antimonda bulunan değerlik elektronları 5’tir .
Yukarıdaki resimde gösterildiği gibi antimon atomunda bulunan 5 değerlik elektronunu görebilirsiniz.
→ Hidrojen atomunun verdiği değerlik elektronları:
Hidrojen periyodik tablonun 1. grup elementidir. [2] Bu nedenle hidrojende bulunan değerlik elektronu 1’dir .
Yukarıdaki resimde gösterildiği gibi hidrojen atomunda yalnızca bir değerlik elektronunun bulunduğunu görebilirsiniz.
Bu yüzden,
SbH3 molekülündeki toplam değerlik elektronları = 1 antimon atomu tarafından bağışlanan değerlik elektronları + 3 hidrojen atomu tarafından bağışlanan değerlik elektronları = 5 + 1(3) = 8 .
Adım 2: Merkez atomu seçin
Merkez atomu seçmek için en az elektronegatif atomun merkezde kaldığını unutmamalıyız.
(Unutmayın: eğer verilen molekülde hidrojen varsa, daima hidrojeni dışarıya koyun.)
Şimdi burada verilen molekül SbH3’tür ve antimon (Sb) atomu ve hidrojen (H) atomlarını içerir.
Yukarıdaki periyodik tabloda antimon (Sb) atomu ve hidrojen (H) atomunun elektronegatiflik değerlerini görebilirsiniz.
Antimon (Sb) ve hidrojenin (H) elektronegatiflik değerlerini karşılaştırırsak hidrojen atomu daha az elektronegatiftir . Ama kural gereği hidrojeni dışarıda tutmak zorundayız.
Burada antimon (Sb) atomu merkez atom, hidrojen (H) atomları ise dış atomlardır.
Adım 3: Her atomu aralarına bir çift elektron yerleştirerek bağlayın
Şimdi SbH3 molekülünde elektron çiftlerini antimon (Sb) atomu ile hidrojen (H) atomları arasına yerleştirmeniz gerekiyor.
Bu, antimon (Sb) ve hidrojenin (H) bir SbH3 molekülünde birbirine kimyasal olarak bağlandığını gösterir.
Adım 4: Dış atomları kararlı hale getirin. Kalan değerlik elektron çiftini merkez atomun üzerine yerleştirin.
Bu adımda dış atomların kararlılığını kontrol etmeniz gerekir.
Burada SbH3 molekülünün çiziminde dıştaki atomların hidrojen atomları olduğunu görebilirsiniz.
Bu harici hidrojen atomları bir ikili oluşturur ve bu nedenle stabildir.
Ek olarak, 1. adımda SbH3 molekülünde bulunan toplam değerlik elektronu sayısını hesapladık.
SbH3 molekülünde toplam 8 değerlik elektronu vardır ve yukarıdaki diyagramda bunlardan sadece 6 değerlik elektronu kullanılmıştır.
Yani kalan elektron sayısı = 8 – 6 = 2 .
Bu 2 elektronu yukarıdaki şemada SbH3 molekülünün merkezi antimon atomuna yerleştirmeniz gerekiyor.
Şimdi bir sonraki adıma geçelim.
Adım 5: Merkezi atomdaki sekizliyi kontrol edin
Bu adımda antimonun merkez atomunun (Sb) kararlı olup olmadığını kontrol etmeniz gerekir.
Merkezi antimon (Sb) atomunun kararlılığını kontrol etmek için oktet oluşturup oluşturmadığının kontrol edilmesi gerekir.
Yukarıdaki resimde antimon atomunun bir oktet oluşturduğunu görebilirsiniz. Bu, 8 elektrona sahip olduğu anlamına gelir.
Ve böylece merkezi antimon atomu kararlıdır.
Şimdi SbH3’ün Lewis yapısının kararlı olup olmadığını kontrol etmek için son adıma geçelim.
Adım 6: Lewis yapısının kararlılığını kontrol edin
Artık SbH3’ün Lewis yapısının kararlılığını kontrol etmeniz gereken son adıma geldiniz.
Lewis yapısının kararlılığı formal yük kavramı kullanılarak doğrulanabilir.
Kısacası, şimdi SbH3 molekülünde bulunan hidrojen (H) atomlarının yanı sıra antimon (Sb) atomlarının da formal yükünü bulmamız gerekiyor.
Resmi vergiyi hesaplamak için aşağıdaki formülü kullanmanız gerekir:
Resmi yük = Değerlik elektronları – (Bağ elektronları)/2 – Bağ yapmayan elektronlar
Aşağıdaki resimde SbH3 molekülünün her bir atomu için bağlanan elektronların ve bağlanmayan elektronların sayısını görebilirsiniz.
Antimon atomu (Sb) için:
Değerlik elektronları = 5 (çünkü antimon 15. gruptadır)
Bağ elektronları = 6
Bağlanmayan elektronlar = 2
Hidrojen atomu (H) için:
Değerlik elektronu = 1 (çünkü hidrojen grup 1’dedir)
Bağ elektronları = 2
Bağlanmayan elektronlar = 0
| Resmi suçlama | = | değerlik elektronları | – | (Elektronların bağlanması)/2 | – | Bağlanmayan elektronlar | ||
| Sb | = | 5 | – | 6/2 | – | 2 | = | 0 |
| H | = | 1 | – | 2/2 | – | 0 | = | 0 |
Yukarıdaki formal yük hesaplamalarından antimon (Sb) atomunun ve hidrojen (H) atomunun “sıfır” formal yüke sahip olduğunu görebilirsiniz.
Bu, SbH3’ün yukarıdaki Lewis yapısının stabil olduğunu ve SbH3’ün yukarıdaki yapısında başka bir değişiklik olmadığını gösterir.
SbH3’ün yukarıdaki Lewis nokta yapısında, her bir bağ elektronu çiftini (:) tek bir bağ (|) olarak da temsil edebilirsiniz. Bunu yapmak SbH3’ün aşağıdaki Lewis yapısına yol açacaktır.
Umarım yukarıdaki tüm adımları tamamen anlamışsınızdır.
Daha fazla pratik yapmak ve daha iyi anlamak için aşağıda listelenen diğer Lewis yapılarını deneyebilirsiniz.
Daha iyi anlamak için şu Lewis yapılarını deneyin (veya en azından görün):