Dextrine is een koolhydraat afgeleid van zetmeel en wordt vaak gebruikt als voedingsadditief om de textuur en smaak te verbeteren. Het kan ook worden gebruikt in farmaceutische producten en als bindmiddel in papierproducten.
| IUPAC-naam | (1 → 4)-α-D-glucaan |
| Moleculaire formule | (C6H10O5)n |
| CAS-nummer | 9004-53-9 |
| Synoniemen | Dextride, dextrine, Fortodex, Britse gom, maïsdextrine, maïsdextrine, aardappeldextrine |
| InChi | InChI=1S/C6H12O6/c7-1-2-3(8)4(9)5(10)6(11)12-2/h2-11H,1H2/t2-,3-,4+,5-, 6?/m1/s1 |
Dextrine molaire massa
Dextrine is een complex koolhydraat dat bestaat uit ketens van glucosemoleculen die met elkaar zijn verbonden door alfa-1,4- en alfa-1,6-glycosidische bindingen. De molaire massa varieert afhankelijk van de polymerisatiegraad en het type dextrine, en kan variëren van enkele honderden tot enkele duizenden Daltons. Commerciële dextrinen hebben over het algemeen een molaire massa tussen 500 en 5.000 Da.
Kookpunt van dextrine
Dextrine is geen goed gedefinieerde verbinding met een specifiek kookpunt. Het kookpunt van dextrine kan variëren afhankelijk van de polymerisatiegraad, de zetmeelbron en de bereidingsmethode. Dextrinen hebben echter over het algemeen geen duidelijk kookpunt, omdat het complexe mengsels van koolhydraten zijn die bij hoge temperaturen kunnen worden afgebroken of hydrolyse kunnen ondergaan.
Smeltpunt van dextrine
Dextrine heeft geen goed gedefinieerd smeltpunt omdat het een amorfe en heterogene stof is. In plaats daarvan ondergaat dextrine een glasovergang bij een temperatuur die afhangt van de polymerisatiegraad, het vochtgehalte en andere factoren. De glasovergangstemperatuur van dextrine kan variëren van onder kamertemperatuur tot boven 200°C.
Dextrinedichtheid g/ml
De dichtheid van dextrine varieert afhankelijk van de polymerisatiegraad en het type dextrine. Commerciële dextrinen hebben doorgaans een dichtheid tussen 1,3 en 1,6 g/ml. De dextrinedichtheid kan echter ook variëren afhankelijk van het vochtgehalte, de temperatuur en andere factoren.
Molecuulgewicht dextrine
Dextrine is een complex mengsel van koolhydraten met verschillende molecuulgewichten. Het molecuulgewicht van dextrine hangt af van de polymerisatiegraad, die kan variëren van enkele honderden tot enkele duizenden Daltons. Het gemiddelde molecuulgewicht van commerciële dextrinen ligt doorgaans tussen 500 en 5.000 Da.
Structuur van dextrine
Dextrine heeft een vertakte, amorfe structuur die bestaat uit ketens van glucosemoleculen die met elkaar zijn verbonden door alfa-1,4- en alfa-1,6-glycosidische bindingen. Dextrinevertakkingspunten worden gevormd door alfa-1,6-glycosidische bindingen, die een sterk vertakt en onderling verbonden netwerk van glucoseketens creëren. De mate van vertakking en polymerisatie van dextrine kan variëren afhankelijk van de zetmeelbron en bereidingswijze.
Dextrine-formule
De chemische formule voor dextrine is C6H10O5, wat de herhalende eenheid van glucose in het dextrinemolecuul vertegenwoordigt. Dextrine is echter geen goed gedefinieerde verbinding met een specifieke formule, omdat het een mengsel is van koolhydraten met verschillende mate van polymerisatie en vertakking. De molecuulformule van dextrine wordt gewoonlijk weergegeven door (C6H10O5)n, waarbij n de polymerisatiegraad voorstelt.
| Verschijning | Van wit naar geel |
| Specifieke dichtheid | 1,56 g/cm³ |
| Kleur | Wit tot geelachtig |
| Geur | Geurloos |
| Molaire massa | 162,14 g/mol |
| Dikte | 1,5 g/cm³ |
| Fusie punt | 240-290°C |
| Kookpunt | Ontleedt bij hoge temperaturen |
| Flitspunt | N.v.t |
| oplosbaarheid in water | Oplosbaar |
| Oplosbaarheid | Oplosbaar in water, ethanol en glycerol |
| Dampdruk | N.v.t |
| Dampdichtheid | N.v.t |
| pKa | N.v.t |
| pH | 5,0 – 7,0 (1% oplossing) |
Veiligheid en gevaren van dextrine
Dextrine wordt over het algemeen als veilig voor consumptie beschouwd en wordt veel gebruikt als voedingsadditief. Blootstelling aan hoge concentraties dextrinestof kan echter irritatie van de luchtwegen en longschade veroorzaken. Zoals bij elk voedingsadditief kan de inname van grote hoeveelheden dextrine gastro-intestinaal ongemak veroorzaken. Bovendien kan dextrine restgehalten aan chemicaliën bevatten die bij de productie ervan worden gebruikt, zoals zwavelzuur of natriumhydroxide, wat een gevaar zou kunnen vormen als het niet op de juiste manier wordt weggegooid. Bij het hanteren van dextride is het belangrijk om geschikte beschermende uitrusting te dragen, zoals handschoenen en een gasmasker, om inademing of contact met de huid te voorkomen.
| Gevarensymbolen | Niet toepasbaar |
| Beveiligingsbeschrijving | dextrine wordt over het algemeen als veilig voor consumptie beschouwd. Blootstelling aan hoge concentraties dextrinestof kan irritatie van de luchtwegen en longschade veroorzaken. Inslikken van grote hoeveelheden kan maag-darmklachten veroorzaken. |
| EEN ID | Niet toepasbaar |
| HS-code | 1702,9 |
| Gevarenklasse | Niet gereguleerd |
| Verpakkingsgroep | Niet toepasbaar |
| Toxiciteit | dextrine wordt niet als giftig beschouwd. Het kan echter restanten van chemicaliën bevatten die bij de productie ervan worden gebruikt en die een gevaar kunnen vormen als ze niet op de juiste manier worden afgevoerd. |
Dextrinesynthesemethoden
Dextrine is een koolhydraat dat kan worden gesynthetiseerd uit verschillende zetmeelbronnen, zoals maïs, aardappel of tapioca. Dextrinesynthese omvat doorgaans de gedeeltelijke hydrolyse van zetmeel met behulp van warmte en/of zuur, gevolgd door drogen en malen.
Een gebruikelijke methode voor het synthetiseren van dextrine omvat het verwarmen van zetmeel in aanwezigheid van een zuur, zoals zoutzuur, zwavelzuur of fosforzuur. Het zuur breekt zetmeelmoleculen af in kleinere fragmenten, die vervolgens recombineren om dextrine te vormen. De mate van hydrolyse en de resulterende eigenschappen van de dextrine kunnen worden gecontroleerd door de temperatuur, tijd en zuurconcentratie aan te passen.
Een andere methode voor dextrinesynthese omvat enzymatische hydrolyse, waarbij zetmeel wordt behandeld met enzymen zoals amylase of glucoamylase. Enzymatische hydrolyse kan dextrinen produceren met specifieke eigenschappen, zoals lage viscositeit of hoge oplosbaarheid, afhankelijk van het gebruikte enzym en de verwerkingsomstandigheden.
Een derde methode om dextrine te synthetiseren omvat het roosteren of koken van het zetmeel bij hoge temperaturen, wat een Maillard-reactie en de vorming van dextrine veroorzaakt. Deze methode kan dextrines produceren met unieke smaak- en kleureigenschappen, maar de resulterende producten kunnen ook ongewenste bijproducten bevatten, zoals acrylamide.
Gebruik van dextrine
- Industrieën gebruiken dextrine als een veelzijdig koolhydraat voor meerdere toepassingen. De voedingsindustrie gebruikt dextrine als voedingsadditief om de textuur, het mondgevoel en de stabiliteit te verbeteren. Dextrine fungeert als verdikkingsmiddel, bindmiddel en vervanging van vet of suiker in voedingsproducten.
- De farmaceutische industrie gebruikt dextrine als bindmiddel en desintegratiemiddel in tabletformuleringen. Het vochtabsorberende vermogen van Dextrid maakt het geschikt voor de productie van droogpoederinhalatoren en neussprays.
- Dextrine wordt in de papier- en textielindustrie gebruikt als lijmmiddel, dat de sterkte en waterbestendigheid van papier en stof verbetert. Dextrine kan ook worden gebruikt als lijm bij de productie van etiketten, tapes en stempels.
- Andere industriële toepassingen van dextrine zijn onder meer het gebruik ervan als boorvloeistofadditief in de olie- en gasindustrie, als bindmiddel bij de productie van keramische mallen en gieterijen, en als een in water oplosbare hars in de coatingindustrie en kleefstoffen.
Over het geheel genomen maken de unieke eigenschappen van dextrine het tot een waardevol en veelzijdig ingrediënt in een verscheidenheid aan toepassingen, van voedsel en farmaceutische producten tot papier en textiel, en nog veel meer.
Vragen:
Wat is dextrine?
Dextrine is een koolhydraat dat is afgeleid van verschillende zetmeelbronnen, zoals maïs, aardappel of tapioca. Het is een wateroplosbaar poeder dat wit, geel of bruin van kleur kan zijn, afhankelijk van de mate van hydrolyse en andere verwerkingsfactoren. Dextrine heeft een reeks fysische en chemische eigenschappen die het bruikbaar maken in een breed scala aan industriële en voedseltoepassingen.
Is dextrine veilig?
Dextrine wordt over het algemeen als veilig beschouwd voor consumptie als levensmiddelenadditief. Het is goedgekeurd door regelgevende instanties zoals de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) en de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) voor gebruik in voedingsmiddelen. Blootstelling aan hoge concentraties dextrinestof kan echter irritatie van de luchtwegen en longschade veroorzaken. Bovendien kan de inname van grote hoeveelheden dextrine gastro-intestinaal ongemak veroorzaken. Het is belangrijk om de juiste hanterings- en veiligheidsrichtlijnen te volgen bij het werken met dextrine, zoals het dragen van geschikte beschermende uitrusting en ervoor te zorgen dat de dextrine op de juiste manier wordt gezuiverd en vrij is van eventuele resterende chemicaliën die bij de productie ervan worden gebruikt.
Is dextrine slecht voor je?
Matige consumptie van dextrine als voedingsadditief wordt voor de meeste mensen niet als schadelijk beschouwd. Zoals elk voedingsadditief kan overmatige consumptie van dextrine echter maag-darmklachten veroorzaken. Sommige mensen kunnen ook allergisch zijn voor dextrine of andere ingrediënten in dextrinebevattende voedingsmiddelen, wat bijwerkingen kan veroorzaken. Het is altijd belangrijk om de voedseletiketten zorgvuldig te lezen en een arts te raadplegen als u zich zorgen maakt over de consumptie van dextrine of andere levensmiddelenadditieven.
Waar wordt dextrine van gemaakt?
Dextrine wordt meestal gemaakt van verschillende zetmeelbronnen, zoals maïs, aardappel of tapioca. Dextrinesynthese omvat doorgaans de gedeeltelijke hydrolyse van zetmeel met behulp van warmte en/of zuur, gevolgd door drogen en malen. De mate van hydrolyse en de resulterende eigenschappen van de dextrine kunnen worden gecontroleerd door de verwerkingsomstandigheden aan te passen. Andere methoden voor dextrinesynthese omvatten enzymatische hydrolyse en het roosteren of koken van het zetmeel bij hoge temperaturen.